ΠΡΩΙΜΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΣΕ ΠΑΙΔΙΑ 0 έως 3 ΕΤΩΝ

ΠΡΩΙΜΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΣΕ ΠΑΙΔΙΑ 0 έως 3 ΕΤΩΝ

Κατά τη διάρκεια της πρώιμης αναπτυξιακής περιόδου, το βρέφος κατακτά γνωστικές, κοινωνικές, κινητικές και επικοινωνιακές συμπεριφορές. Αποδεδειγμένα, η πρώιμη παρέμβαση είναι πολύ σημαντική για βρέφη τα οποία δεν έχουν παρουσιάσει αυτές τις δεξιότητες εντός του αναμενόμενου χρονικά πλαισίου. Επίσης, η πρώιμη παρέμβαση είναι πολύ σημαντική για παιδιά, για τα οποία υπάρχει κίνδυνος εμφάνισης αναπτυξιακών γλωσσικών διαταραχών, λόγω παραγόντων, όπως, η προωρότητα, το χαμηλό βάρος γέννησης, το οικογενειακό ιστορικό και οι ιατρικές επιπλοκές. Η παρέμβαση η οποία παρέχεται κατά τη διάρκεια των 2 πρώτων ετών θεωρείται εξαιρετικά παραγωγική λόγω της γρήγορης νευρικής ανάπτυξης.

Οι βασικοί θεραπευτικοί στόχοι της πρώιμης παρέμβασης περιλαμβάνουν δεξιότητες όπως:

Εντοπισμός: Τα βρέφη ήδη σε ηλικία από 5 μηνών δηλώνουν την επίγνωση ενός ήχου στο περιβάλλον στρέφοντας το κεφάλι και ψάχνοντας οπτικά την πηγή του ήχου. Το στοιχείο του εντοπισμού αποτελεί και την πρώτη ένδειξη της αντίληψης των βρεφών σχετικά με το χώρο και τα ερεθίσματα γύρω τους.

Βλεμματική επαφή: Χαρακτηριστικό της πρώιμης επικοινωνιακής ανάπτυξης αποτελεί το αμοιβαίο βλέμμα μεταξύ του βρέφους και του γονέα κατά τη διάρκεια της αλληλεπίδρασης τους. Το χαμόγελο ή οι ιδιαίτερες εκφράσεις του προσώπου μπορούν να ενισχύσουν την διάρκεια και τη συχνότητα της βλεμματικής επαφής, η οποία συμβάλει καθοριστικά στην μετέπειτα δεξιότητα της εναλλαγής σειράς σε μια συζήτηση. Ακόμη όταν ένα βρέφος επιδιώκει τη βλεμματική επαφή με κάποιο οικείο του πρόσωπο εκφράζει την πρόθεση του να επικοινωνήσει, αρχικά μέσω χειρονομιών ή φωνήσεων. Γι΄ αυτό και η απουσία της βλεμματικής επαφής κατά τους πρώτους μήνες ανάπτυξης ενός βρέφους δημιουργεί προβληματισμό σχετικά με την ομαλή ανάπτυξη του.

Πρώιμη παραγωγή ήχων: Το πρώτο έτος της ζωής ενός βρέφους χαρακτηρίζεται από φωνήσεις όπως μουρμούρισμα, γέλιο, πρώιμο βάβισμα( μπα μπα μπα), πρωτολέξεις (να, μου, το). Στην ανάπτυξη των πρώιμων φωνήσεων συμβάλλουν ήχοι που το βρέφος απολαμβάνει να ακούει και προσπαθεί να μιμηθεί, όπως ο ήχος της μηχανής, του τηλεφώνου ή ήχοι ζώων.

Μη συμβολικό και συμβολικό παιχνίδι: Τομέας της τυπικής ανάπτυξης του παιδιού είναι η ομαλή εμπλοκή του, αρχικά στο μη συμβολικό παιχνίδι, δηλαδή πραγματική χρήση αντικειμένων όπως γέμισμα και άδειασμα δοχείων, οδήγηση αυτοκινήτων και παιχνίδι με το νερό. Μετέπειτα ακολουθεί το συμβολικό παιχνίδι, όπου το παιδί αντικαθιστά αντικείμενα με άλλα αντικείμενα. Για παράδειγμα, όταν χρησιμοποιούν τη χτένα για τηλέφωνο ή ένα ξύλο για σπαθί. Το παιχνίδι είναι το πιο σημαντικό πλαίσιο για την ανάπτυξη των κοινωνικών δεξιοτήτων επικοινωνίας και το φυσικό πλαίσιο για την πρώιμη μάθηση.

Αρχικό λεξιλόγιο: Τα βρέφη ξεκινούν να κατανοούν οικείες λέξεις σε ηλικία περίπου 8 μηνών, ενώ η παραγωγή των πρώτων πραγματικών λέξεων αναμένεται σε ηλικία ενός έτους. Στοχεύοντας στην πρώιμη ανάπτυξη του δεκτικού λεξιλογίου απαραίτητη είναι η χρήση χειρονομιών και ο ιδιαίτερος επιτονισμός της φωνής ώστε να παρουσιάσουμε μια λέξη στο παιδί (π,χ μπάλα). Αποτελεσματική ανάπτυξη δεκτικού και εκφραστικού λεξιλογίου αποτελεί αδιαμφισβήτητα η ανάγνωση βιβλίων, τα οποία περιλαμβάνουν πράγματα που τα παιδιά μπορούν να αγγίξουν ή να ακούσουν.

Στόχο της πρώιμης παρέμβασης αποτελεί η ανάπτυξη βασικών δεξιοτήτων που θεωρούνται σημαντικές για την επιτυχή μάθηση της ομιλίας, της γλώσσας και της επικοινωνίας. Οι υπηρεσίες την πρώιμης παρέμβασης ιδανικά μπορούν να εφαρμοστούν στα φυσικά περιβάλλοντα των παιδιών, όπως το σπίτι ή άλλοι χώροι ψυχαγωγίας.

ΜΑΡΓΑΡΙΤΗ ΑΦΡΟΔΙΤΗ
Λογοθεραπεύτρια- Ειδική παιδαγωγός